July 24, 2005

سید ابراهیم نبوی

http://mag.gooya.com/nabavi

این نام را سال ها است در ذهنم یدک می کشم، با نام خودش بیش از هفت سال است که مهم ترین طنز نویس ایران بعد از عبید زاکانی را می شناسم. کلیات عبید زاکانی چند وقتی به امانت در خانه بود، من برای بابا آوردم، کسی که کتاب را داده بود چسب زده بود که من نتوانم کتاب را باز کنم و بخوانم توی راه – بیش از ده سال پیش را می گویم – من هم کتاب را آوردم و بعد ها یک روز که کسی هواسش نبود کتاب را باز کردم و چند خطی خواندم، کلی خندیدم، ولی خوب کتاب عبید پر است از جک های جنسی، برای همین هم از دست من دور نگه داشته شده بود، هیچ وقت شیرینی داستان موش و گربه ی عبید زاکانی را که بار ها خوانده ام فراموش نمی کنم

ابراهیم نبوی جا در پای عبید زاکانی گذاشته است و الان سال ها است که پیش روی طنز نوی ایران است

در واقع سید ابراهیم نبوی به یک باره ظهور نکرده است، کسانی که هفته نامه ی مهر را می خواندند – حدود هشت سال پیش و قبل از آن – و مجلات دیگری که من نمی دانم، مطالب سید ابراهیم نبوی را خوانده اند، ولی با نام های مستعار، سال ها سید ابراهیم نبوی با نام های مستعار متن امضا کرده است و خودش را آماده کرده و با ظهور دوم خرداد یک دفعه نامش با نام روزنامه ی جامعه در ایران درخشید و تا الان هنوز هم می درخشد

ما اکثرا سید ابراهیم نبوی طنز نویس را می شناسیم. ولی در واقع طنز سومین بُعد مهم داور – لقب سید ابراهیم نبوی – است. اولین بعد داور جامعه شناس بودن او است، بله آقای نبوی تحصیلات دانشگاهی جامعه شناسی دارند، دومین بعد ادبیات است، علاقه ی شدید سید به نوشتن ژانر های مختلف ادبی و سومین که تخصص سید ابراهیم نبوی است طنز است

هفت تا از کتاب های نبوی الان پشت سرم توی قفسه ی کتاب های فارسی ام هستند، به جز این ها کتاب هایی هم از دوستان به دستم رسیده است که خوانده ام، تقریبا هشتاد درصد کل مقالاتی را هم که طی این هفت سال از ایشان در اینترنت منتشر شده است را خوانده ام، الان هم نام ایشان یکی از نام های است که من هر جا ببینم یک لحظه مکث می کنم و دقیق تر نگاه می کنم و اگر اینترنت باشد حتما کلیک می کنم بخوانم چه نوشته است داور عزیز

داور در جوانی از طرفداران معلم شهید بوده است هر چند الان دکتر شریعتی را به شدت نقد می کند. یک انقلابی ِ شدید که فکر می کنم اوایل دهه هفتاد سیاست را می بوسد می گذارد کنار و معروف است به تند خویی و اینکه اول با آدم ها خیلی صمیمی می شود ولی در آخر طرف یک جور هایی از زبان تند داور از او دور می شود

این ها را نوشتم چون یک کتاب باور نکردنی این روز ها از داور در دست هایم بود

سالن 6 - یادداشت های روزانه ی زندان
سید ابراهیم نبوی
نشر نی
چاپ چهارم 1380 – 416 صفحه – تعداد 3300 نسخه – 1850 تومان

حتما روز های میانه ی دوران اصلاحات را به یاد دارید، مخصوصا قبل و سال اول مجلس ششم، که کتابفروشی ها پر بود از کتاب های مربوط به سیاست با تیراژ های بالا، گنجی کتاب هایش دویست هزار می فروخت و کسانی مثل نبوی هر چه چاپ می کردند یک ماه نشده به چاپ چهارم می رسید

تمام این ها با توقیف ها و تهدید ها و همه چیز هایی که می دانیم و همه چیز هایی که می دانیم فراموش شد و الان فقط خاطره ی خوش شان مانده است

آن روز ها شنیدن خبر زندانی شدن یک نفر و آزاد شدن و یا نشدن ش عادی بود – گنجی هنوز از همان روز ها در زندان است

سید ابراهیم نبوی بار دوم که در دوران اصلاحات به زندان افتاد به خاطر ابراز عقاید شخصی اش در نوشته هایش – توهین جزو اتهام هایش بود در طول روز های زندان این کتاب را نوشت

کتاب اول از زبان نبوی طنز نویس شروع می شود و بعد مدت کوتاهی نبوی ادبیات چی در آن می نویسد و بعد هم تحلیل های نبوی جامعه شناس خودش را بروز می دهد

زندان ها جزیره هایی از سکوت اند در بین زندگانی ما. این چیزی است که من از این کتاب – که کامل هم آن را نخواندم چون ذهنم خسته تر از تحمل کتاب بود – فهمیدم

کتاب یک تحلیل جامع است در زبان ادبیات از آن چه در زندان ها می گذرد

کتاب دو بخش اصلی دارد، تا صفحه ی 328 کتاب یادداشت های روزانه ی زندان است که متن دفاعیه ی آخر نبوی هم در آن چاپ شده است، و بعد تا آخر کتاب صفحه 416 واژه نامه ای است شامل واژه ها و اصطلاحات مخصوص زندان

همه ی کتاب می تواند شیرین باشد اگر وقت برایش بگذاری که وقت زیادی را از تو طلب می کند. به عنوان خواننده ی کتاب باید تحلیل گر باشی و باید بتوانی حافظه ات را بیدار نگه داری

کتاب بیشتر به درد کسانی می خورد که درد ایران دارند، برای خوانندگان عادی جالب نخواهد بود

امروز کتاب را به کتابخانه ی دانشگاه پس می دهم، همین یک نسخه از آثار نبوی را در کتابخانه ی دانشگاه دیده ام

سودارو
2005-07-24
پنج و پنجاه و چهار دقیقه ی صبح