مرز خیال و و اقعیت: قسمت اول: ارباب حلقه ها
The Lord of the Rings
By J. R. R. Tolkien
مقدمه
با ارباب حلقه ها وقتی آشنا شدم که پیتر جکسون سه گانه ی حلقه ها را ساخت – و چقدر هم زیبا ساخت. اولین بار پسر خاله ام دی وی دی اش را برایم گذاشت – تازه قسمت اول ساخته شده بود – و نیم ساعت اول فیلم را نگاه کردیم، رنگ ها جذبم کرد، با خودم گفتم چقدر تصویر، چقدر رنگ، خدایا این چیه؟
ترجمه ی کتاب آمد. در سه جلد. کار خوشگلی بود، بازش کردم، ترجمه اش را نپسندیدم. یک ترجمه ی دیگر هم آمد، چرت و پرت بود. داشتم کم کم وسوسه می شدم که همان سه جلدی را بگیرم. سه تا فیلم را کامل دیده بود. هر کدام را یک بار کامل و بار ها بخش هایی که هی نگاه می کردم و سیر نمی شدم
اردیبهشتی که برای اولین بار بعد از هجده سال به تهران رفتم، با خانومی با موهای مشکی حرف می زدیم و حرف می زدیم، کتاب، فیلم، ادبیات و . . . سه کتاب به من قرض دادند: مجموعه ی کامل آثار شکسپیر، یولیسس ِ جیمز جویس و نسخه ی کامل ارباب حلقه ها، چاپ انتشارات هارپر کالینز، 1991. وقتی آمدم مشهد کتاب را دستم گرفتم، همان مشکل همیشگی چشم: کتاب را نمی توانستم راحت بخوانم، صفحه های بزرگ با رنگ روشن توی نور با رنگ فونت تضاد پیدا می کرد و این چشم های همیشه سوزان من هم . . . خوب. یک سال و خورده ای گذشت تا کتاب را دوباره دستم بگیرم. کتاب را دستم گرفتم و صد صفحه و خورده ای خوانده ام – کمتر از ده درصد کتاب. و می خواهم درباره اش حرف بزنم، چون می دانی، این کتاب محشر است
همان طور که در کتاب پیش بروم چیز هایی هم اینجا خواهم گذاشت
یک – پیتر جکسون ِ نیوزلندی ِ کوتوله موجود قابل توجه ای است. یعنی این قدر قابل توجه که می توانی بهش بگویی دست طلا. با تمام انتقاد هایی که از کینگ کانگ می شود، نسخه ای که ساخته شاهکار است. من نمی دانم این منتقد ها چرا نمی توانند راحت بگویند بابا خود داستان چرت و پرته. به جکسون چه که داستان جزو هویت غرب شده است
جکسون سه گانه ی ارباب حلقه ها را با حدود سیصد میلیون دلار ساخت. و به تمام سازندگان فیلم – مخصوصا سازندگان سری فیلم های مزخرف هری پاتر، که البته هیچ ربطی به کتاب های هری پاتر ندارند – ثابت کرد که اقتباس ادبی یعنی چه
فیلم فروخت. خیلی هم خوب فروخت. سومین قسمت اش اسکار بود که درو می کرد. حق فیلم بود. همه خوب کار کرده بودند، همه
فیلم کتابی را به دنیا بازگرداند: کتابی که سال ها بود تقریبا فراموش شده بود: ارباب حلقه ها
دوم – ارباب حلقه ها البته کتاب مشهوری بود. یک شاهکار ادبی در میان هزاران شاهکار ادبی دیگر که در نیمه ی دوم قرن بیستم نوشته شده بودند. 1954 دو جلد اولش در آمد: یاران حلقه و دو برج. و در 1955 جلد سوم، بازگشت پادشاه منتشر گشت. تا سال دو هزار حدود ده میلیون نسخه از این سه کتاب که حالا در یک جلد و به نام ارباب حلقه ها منتشر شده بودند فروش رفته بود. البته چند میلیون نسخه ای با تبلیغات فیلم های جکسون. بعد از آنکه تب فیلم خاموش شد یک تب جدید در غرب فوران زد: تب کتابی به نام ارباب حلقه ها. از بعد از تمام شدن فیلم تا الان بیش از چهل میلیون نسخه ی دیگر از کتاب فروش رفت: کتابی با بیش از پنجاه میلیون نسخه فروش. که همچنان هم می فروشد. در چند لیست که جدیدا منتشر شده اند – و البته، بیشتر در انگلستان – ارباب حلقه ها جزو محبوب ترین ها است. کتابی که در یک نقد خواندم برای خوانندگانش بیشتر از آنکه یک کتاب باشد، یک سیر و تحول درونی است. یک سفر درونی. سفری که من هم آغاز کرده ام و با این حرف موافقم: این کتاب به همان سادگی که در فیلم های جکسون نشان داده می شود، نیست
سوم – جی آر آر تالکین در سوم ژانویه ی 1892 در بلوم فانتیون متولد گشت. بعد از آنکه از جبهه های جنگ اول نجات پیدا کرد، در جهان به عنوان یک فیلسوف شناخته می شد. و البته یک استاد دانشگاه. اما سرانجام ادبیات بود که برد: سه کتابش در مورد سرزمین های میانه او را جاودان ساختند: هابیت، ارباب حلقه ها و سیلماریلیون. تالکین در دوم سپتامبر ِ 1973 در سن 81 سالگی در گذشت
کریستوفر تالکین، پسر او به کار پدر ادامه داد. کتاب های پدر را جمع و تعدادی از آن ها را پس از مرگ وی منتشر ساخت. و البته به کار نوشتن تاریخ سرزمین های میانه همت نهاد
کتاب های جی آر آر تالکین که در زمان حیات وی منتشر شده اند
The Hobbit
The Lord of the Rings
Leaf by Niggle
On Fairy Stories
The Homecoming of Beorhtnoth
Farmer Giles of Ham
The Adventures of Tom Bombadil
Smith of Wootton Major
The Road Goes Ever On (With Donald Swann)
کتاب هایی که پس از مرگ وی منتشر شده اند
The Silmarillion
The Father Christmas Letters
Sir Gawain, Pearl, and Sir Ofreo
Pictures by J. R. R. Tolkien
Unfinished Tales
The Letters of J. R. R. Tolkien
Mr. Bliss
The Monters and the Critics and Other Essays
Finn and Nengest
Roverandom
تاریخ سرزمین های میانه – نوشته شده توسط کریستوفر تالکین
I THE BOOK OF LOST TALES, PART I
II THE BOOK OF LOST TALES II
III THE LAYS OF BELERIAND
IV THE SHAPING OF MIDDLE-EARTH
V THE LOST ROAD AND OTHER WRITING
VI THE RETURN OF THE SHADOW
VII THE TREASON OF ISENGARD
VIII THE WAR OF THE RING
IX SAURON DEFEATED
X MORGOTH’S RING
XI THE WAR OF THE JEWELS
XII THE PEOPLES OF THE MIDDLE-EARTH
چهارم – نسخه ای از کتاب که دست من است، متعلق به انتشارات هارپر کالینز و در سال 1991 منتشر گشته است. گالینگور به همراه حدود یک صد و پنجاه نقاشی رنگی که هر کدام در یک صفحه ی کامل در صفحات نرم منتشر شده اند. کتاب 1199 صفحه است و به بهای 45 پوند انگلستان به بازار عرضه شده است – حدود هفتاد و پنج هزار تومان ایران
پنجم – اول بار که کتاب را باز کردم، نه زیبایی تصاویر – که متعلق به آلن لی هستند و در هنگام کار ساختن فیلم بسیار به درد جکسون خورده اند – و نه حجم کتاب برایم خیره کننده بود. چیزی که تکانم داد مقدمه ها و موخره های کتاب بود: تالکین در همان اولین نگاه خودش را نشان می دهد: خیلی واضح می گوید که یک انسان عادی نیست. می گوید که چقدر دقیق و نکته بین است
کتاب با یک سرآغاز شروع می شود: یادداشت تالکین که به زبان رسمی و ادبی و سنگین انگلیسی نوشته شده است. و جالب ترین جمله ی آن جوابی است که به اعتراض آدم هایی که می گویند کتابش ملالت بار است می گوید خوب، کتاب هایی خود شما هم برای من ملال آور است. فقط چهار صفحه
بدنبال آن پیشگفتار می آید: خلاصه ای از کتاب هابیت و تاریخ هابیت ها. هووم: شانزده صفحه. در هر صفحه چهل و هشت خط. در هر خط، هووم، حدود دوازده کلمه، بیشتر یا کمتر
بعد کتاب شروع می شود. نقشه ها و عکس ها ضمیمه کتاب هستند. عکس ها جزو متن کتاب نیستند و در شماره ی صفحات نمی آیند. کتاب در صفحه ی 1069 تمام می شود. جایی که موخره ها می آیند
اولین موخره: پنجاه و دو صفحه در مورد زندگی پادشاهانی که در کتاب فقط اسم شان آمده. شجره نامه ها و زندگی شان
دومین موخره: شانزده صفحه وقایع نامه ی اتفاقات تاریخی سرزمین های میانه. یعنی تاریخ و یک تا سه خط توضیح که چه در این سال رخ داده است
سومین موخره: شجره نامه ها: چهار صفحه. شجره نامه ی شخصیت های اصلی رمان
چهارمین موخره: تقویم ها. هفت صفحه در مورد انواع تقویم های مردمان آن زمان: هابیت ها، انسان ها، دوالف ها و اِلف ها
پنجمین موخره: چهارده صفحه در مورد نوع نگارش و زبان آن عصر. با جدول ها و راهنمایی ها
ششمین موخره: دوازده صفحه در مورد زبان و مردمان عصر سوم
هفتمین موخره: بیست و یک صفحه نمایه
هشتمین موخره: هفت صفحه نقشه
خارق العاده نیست؟ چشم های آدم گرد نمی شود؟
ششم – همه چیز به کنار: کتاب را شروع می کنی: نثر خارق العاده، خدایا این کیست؟
زبان کتاب گیرا است. و البته سنگین. و البته ساده. و البته کلاسیک. و البته درخشان
کتاب را که باز می کنی انگار کتابی چند صد ساله را در دست گرفته ای. نه انگار که نویسنده ی در قرن بیستم آن را نگاشته است. کلمات آن چنان جذاب در کنار هم جمع شده اند که انگار تمام کتاب را از طلا پوشانده اند: کتاب فوق العاده است، به معنای واقعی کلمه
هفتم – هنوز کم خوانده ام، باید کمی بیشتر جلو بروم تا از خود رمان بگویم. متن های مربوط به ارباب حلقه ها ادامه خواهند داشت
دومین یادداشت مربوط به مرز خیال و واقعیت را در مورد جی کی رولینگ و کتاب های هری پاتر به زودی در همین وبلاگ خواهید خواند
سودارو
2006-10-28
ده و چهارده دقیقه ی صبح
The Lord of the Rings
By J. R. R. Tolkien
مقدمه
با ارباب حلقه ها وقتی آشنا شدم که پیتر جکسون سه گانه ی حلقه ها را ساخت – و چقدر هم زیبا ساخت. اولین بار پسر خاله ام دی وی دی اش را برایم گذاشت – تازه قسمت اول ساخته شده بود – و نیم ساعت اول فیلم را نگاه کردیم، رنگ ها جذبم کرد، با خودم گفتم چقدر تصویر، چقدر رنگ، خدایا این چیه؟
ترجمه ی کتاب آمد. در سه جلد. کار خوشگلی بود، بازش کردم، ترجمه اش را نپسندیدم. یک ترجمه ی دیگر هم آمد، چرت و پرت بود. داشتم کم کم وسوسه می شدم که همان سه جلدی را بگیرم. سه تا فیلم را کامل دیده بود. هر کدام را یک بار کامل و بار ها بخش هایی که هی نگاه می کردم و سیر نمی شدم
اردیبهشتی که برای اولین بار بعد از هجده سال به تهران رفتم، با خانومی با موهای مشکی حرف می زدیم و حرف می زدیم، کتاب، فیلم، ادبیات و . . . سه کتاب به من قرض دادند: مجموعه ی کامل آثار شکسپیر، یولیسس ِ جیمز جویس و نسخه ی کامل ارباب حلقه ها، چاپ انتشارات هارپر کالینز، 1991. وقتی آمدم مشهد کتاب را دستم گرفتم، همان مشکل همیشگی چشم: کتاب را نمی توانستم راحت بخوانم، صفحه های بزرگ با رنگ روشن توی نور با رنگ فونت تضاد پیدا می کرد و این چشم های همیشه سوزان من هم . . . خوب. یک سال و خورده ای گذشت تا کتاب را دوباره دستم بگیرم. کتاب را دستم گرفتم و صد صفحه و خورده ای خوانده ام – کمتر از ده درصد کتاب. و می خواهم درباره اش حرف بزنم، چون می دانی، این کتاب محشر است
همان طور که در کتاب پیش بروم چیز هایی هم اینجا خواهم گذاشت
یک – پیتر جکسون ِ نیوزلندی ِ کوتوله موجود قابل توجه ای است. یعنی این قدر قابل توجه که می توانی بهش بگویی دست طلا. با تمام انتقاد هایی که از کینگ کانگ می شود، نسخه ای که ساخته شاهکار است. من نمی دانم این منتقد ها چرا نمی توانند راحت بگویند بابا خود داستان چرت و پرته. به جکسون چه که داستان جزو هویت غرب شده است
جکسون سه گانه ی ارباب حلقه ها را با حدود سیصد میلیون دلار ساخت. و به تمام سازندگان فیلم – مخصوصا سازندگان سری فیلم های مزخرف هری پاتر، که البته هیچ ربطی به کتاب های هری پاتر ندارند – ثابت کرد که اقتباس ادبی یعنی چه
فیلم فروخت. خیلی هم خوب فروخت. سومین قسمت اش اسکار بود که درو می کرد. حق فیلم بود. همه خوب کار کرده بودند، همه
فیلم کتابی را به دنیا بازگرداند: کتابی که سال ها بود تقریبا فراموش شده بود: ارباب حلقه ها
دوم – ارباب حلقه ها البته کتاب مشهوری بود. یک شاهکار ادبی در میان هزاران شاهکار ادبی دیگر که در نیمه ی دوم قرن بیستم نوشته شده بودند. 1954 دو جلد اولش در آمد: یاران حلقه و دو برج. و در 1955 جلد سوم، بازگشت پادشاه منتشر گشت. تا سال دو هزار حدود ده میلیون نسخه از این سه کتاب که حالا در یک جلد و به نام ارباب حلقه ها منتشر شده بودند فروش رفته بود. البته چند میلیون نسخه ای با تبلیغات فیلم های جکسون. بعد از آنکه تب فیلم خاموش شد یک تب جدید در غرب فوران زد: تب کتابی به نام ارباب حلقه ها. از بعد از تمام شدن فیلم تا الان بیش از چهل میلیون نسخه ی دیگر از کتاب فروش رفت: کتابی با بیش از پنجاه میلیون نسخه فروش. که همچنان هم می فروشد. در چند لیست که جدیدا منتشر شده اند – و البته، بیشتر در انگلستان – ارباب حلقه ها جزو محبوب ترین ها است. کتابی که در یک نقد خواندم برای خوانندگانش بیشتر از آنکه یک کتاب باشد، یک سیر و تحول درونی است. یک سفر درونی. سفری که من هم آغاز کرده ام و با این حرف موافقم: این کتاب به همان سادگی که در فیلم های جکسون نشان داده می شود، نیست
سوم – جی آر آر تالکین در سوم ژانویه ی 1892 در بلوم فانتیون متولد گشت. بعد از آنکه از جبهه های جنگ اول نجات پیدا کرد، در جهان به عنوان یک فیلسوف شناخته می شد. و البته یک استاد دانشگاه. اما سرانجام ادبیات بود که برد: سه کتابش در مورد سرزمین های میانه او را جاودان ساختند: هابیت، ارباب حلقه ها و سیلماریلیون. تالکین در دوم سپتامبر ِ 1973 در سن 81 سالگی در گذشت
کریستوفر تالکین، پسر او به کار پدر ادامه داد. کتاب های پدر را جمع و تعدادی از آن ها را پس از مرگ وی منتشر ساخت. و البته به کار نوشتن تاریخ سرزمین های میانه همت نهاد
کتاب های جی آر آر تالکین که در زمان حیات وی منتشر شده اند
The Hobbit
The Lord of the Rings
Leaf by Niggle
On Fairy Stories
The Homecoming of Beorhtnoth
Farmer Giles of Ham
The Adventures of Tom Bombadil
Smith of Wootton Major
The Road Goes Ever On (With Donald Swann)
کتاب هایی که پس از مرگ وی منتشر شده اند
The Silmarillion
The Father Christmas Letters
Sir Gawain, Pearl, and Sir Ofreo
Pictures by J. R. R. Tolkien
Unfinished Tales
The Letters of J. R. R. Tolkien
Mr. Bliss
The Monters and the Critics and Other Essays
Finn and Nengest
Roverandom
تاریخ سرزمین های میانه – نوشته شده توسط کریستوفر تالکین
I THE BOOK OF LOST TALES, PART I
II THE BOOK OF LOST TALES II
III THE LAYS OF BELERIAND
IV THE SHAPING OF MIDDLE-EARTH
V THE LOST ROAD AND OTHER WRITING
VI THE RETURN OF THE SHADOW
VII THE TREASON OF ISENGARD
VIII THE WAR OF THE RING
IX SAURON DEFEATED
X MORGOTH’S RING
XI THE WAR OF THE JEWELS
XII THE PEOPLES OF THE MIDDLE-EARTH
چهارم – نسخه ای از کتاب که دست من است، متعلق به انتشارات هارپر کالینز و در سال 1991 منتشر گشته است. گالینگور به همراه حدود یک صد و پنجاه نقاشی رنگی که هر کدام در یک صفحه ی کامل در صفحات نرم منتشر شده اند. کتاب 1199 صفحه است و به بهای 45 پوند انگلستان به بازار عرضه شده است – حدود هفتاد و پنج هزار تومان ایران
پنجم – اول بار که کتاب را باز کردم، نه زیبایی تصاویر – که متعلق به آلن لی هستند و در هنگام کار ساختن فیلم بسیار به درد جکسون خورده اند – و نه حجم کتاب برایم خیره کننده بود. چیزی که تکانم داد مقدمه ها و موخره های کتاب بود: تالکین در همان اولین نگاه خودش را نشان می دهد: خیلی واضح می گوید که یک انسان عادی نیست. می گوید که چقدر دقیق و نکته بین است
کتاب با یک سرآغاز شروع می شود: یادداشت تالکین که به زبان رسمی و ادبی و سنگین انگلیسی نوشته شده است. و جالب ترین جمله ی آن جوابی است که به اعتراض آدم هایی که می گویند کتابش ملالت بار است می گوید خوب، کتاب هایی خود شما هم برای من ملال آور است. فقط چهار صفحه
بدنبال آن پیشگفتار می آید: خلاصه ای از کتاب هابیت و تاریخ هابیت ها. هووم: شانزده صفحه. در هر صفحه چهل و هشت خط. در هر خط، هووم، حدود دوازده کلمه، بیشتر یا کمتر
بعد کتاب شروع می شود. نقشه ها و عکس ها ضمیمه کتاب هستند. عکس ها جزو متن کتاب نیستند و در شماره ی صفحات نمی آیند. کتاب در صفحه ی 1069 تمام می شود. جایی که موخره ها می آیند
اولین موخره: پنجاه و دو صفحه در مورد زندگی پادشاهانی که در کتاب فقط اسم شان آمده. شجره نامه ها و زندگی شان
دومین موخره: شانزده صفحه وقایع نامه ی اتفاقات تاریخی سرزمین های میانه. یعنی تاریخ و یک تا سه خط توضیح که چه در این سال رخ داده است
سومین موخره: شجره نامه ها: چهار صفحه. شجره نامه ی شخصیت های اصلی رمان
چهارمین موخره: تقویم ها. هفت صفحه در مورد انواع تقویم های مردمان آن زمان: هابیت ها، انسان ها، دوالف ها و اِلف ها
پنجمین موخره: چهارده صفحه در مورد نوع نگارش و زبان آن عصر. با جدول ها و راهنمایی ها
ششمین موخره: دوازده صفحه در مورد زبان و مردمان عصر سوم
هفتمین موخره: بیست و یک صفحه نمایه
هشتمین موخره: هفت صفحه نقشه
خارق العاده نیست؟ چشم های آدم گرد نمی شود؟
ششم – همه چیز به کنار: کتاب را شروع می کنی: نثر خارق العاده، خدایا این کیست؟
زبان کتاب گیرا است. و البته سنگین. و البته ساده. و البته کلاسیک. و البته درخشان
کتاب را که باز می کنی انگار کتابی چند صد ساله را در دست گرفته ای. نه انگار که نویسنده ی در قرن بیستم آن را نگاشته است. کلمات آن چنان جذاب در کنار هم جمع شده اند که انگار تمام کتاب را از طلا پوشانده اند: کتاب فوق العاده است، به معنای واقعی کلمه
هفتم – هنوز کم خوانده ام، باید کمی بیشتر جلو بروم تا از خود رمان بگویم. متن های مربوط به ارباب حلقه ها ادامه خواهند داشت
دومین یادداشت مربوط به مرز خیال و واقعیت را در مورد جی کی رولینگ و کتاب های هری پاتر به زودی در همین وبلاگ خواهید خواند
سودارو
2006-10-28
ده و چهارده دقیقه ی صبح
این پست را دو روز است می خواهم منتشر کنم. می بخشید دیروز پینگ شد ولی پست نبود. وبلاگ نمی دانم چرا مشکل دارد
