August 28, 2006

کتاب هایی که باید خوانده شوند – قسمت اول

یک عقیده ی قدیمی بین کتاب خوان ها می گوید هر کتابی ارزش یک بار خواندن را دارد. شخصا با این نظر مخالفم. خیلی از کتاب ها را می توان یک بار خواند، کتاب هایی هست که باید چند بار خواند و بیشتر کتاب ها را باید از پنجره پرتاب کرد توی جوی آب

البته نه با این شدت. ولی کتاب خواندن یک امر مقدس است. در امری مقدس جای چرت و پرت نیست. خودم وقتی کتاب هایی ضعیف کار شده باشند، مثل ترجمه ی جنگل واژگون ِ سلینجر که امسال در آمده و کلی رویش تبلیغ می کنند. کتاب هایی که هیچ ربطی به من ندارند، مثل کتاب نظریه ی نسبیت انیشتین. کتاب هایی که واقعا ملالت بار هستند، مثل رمان هایی که ریدرز دایجست برای خوانندگان عام در سراسر جهان به زبان انگلیسی منتشر می کند. و لیست بلندی از کتاب های دیگر را به دلایل مختلف شایسته ی خواندن نمی دانم. وقتم را هم روی آن ها تلف نمی کنم

کتاب هایی هستند که خواندن شان برای یک بار ارزشمند و مفید است. روی این ها حرفی نیست. سالی چند صد تایی از این کتاب ها چاپ می شوند و تقریبا همیشه یک چیز خوب برای خواندن در دسترس ما قرار دارد. به نزدیک ترین کتابفروشی که سر بزنیم کتاب ها خودشان را نشان می دهند. آن هم برای کسانی مثل من که بیشتر با حس بویایی کتاب انتخاب می کنند – با این خرافات کتاب خوان ها که آشنا هستید؟ کتابی که بو ندارد را اصلا نخوانید. تجربه ثابت کرده بی ارزش است. کتاب های قدیمی خوب هستند، که وقتی باز شان می کنی بوی پیپ نویسنده اش را می دهند

این وسط کتاب هایی هستند که باید و باید و باید خوانده شوند. این کتاب ها را تئوریک فرهنگ، یا فرهنگ ساز می نامم. این کتاب ها جهانی هستند، باید در هر زبانی که یافت شدند با احترام و تکریم وارد کتابخانه های مان شوند و بار ها و بار ها، بر حسب نیاز به سراغ شان برویم. می خواهم در جشن کتاب به تدریج چند تایی از این کتاب ها را معرفی کنم. این متن که می خوانید گوئی مقدمه ای برای این سری نوشته ها باشد. به دنبال این متن اولین کتاب ها معرفی خواهد شد، ولی پیش از آن بگذارید یک سری از کتاب های شناخته شده ی تئوریک فرهنگ را همین جا معرفی کنم

کتاب های مذهبی، یا کتب مقدس

این کتاب ها هزاران سال است که در جوامع گوناگون حضور دارند. این کتاب ها تاثیر بر تمامی افراد جامعه ی خویش می گذارند. تاثیری مستقیم یا غیر مستقیم. بگذارید چند تا از آنان را نام ببریم

قرآن کریم

گستره ی اولیه خاورمیانه، شمال آفریقا. امروز در تمامی جهان خواننده دارد. زبان اصلی، عربی. بیش از یک میلیارد نسخه از آن چاپ و منتشر شده است. ترجمه های فارسی گوناگون وجود دارد. جدید ترین آن، ترجمه ی دو زبانه ی فارسی و انگلیسی است که خانوم طاهره صفارزاده منتشر کرده اند. شخصا ترجمه ی بهاءالدین خرمشاهی را می پسندم. عام ترین ترجمه متعلق به الهی قمشه ای است

کتاب مقدس

گستره ی اولیه، کشور های حوزه ی مدیترانه. زبان اصلی، یونانی. اکنون در سرتاسر جهان خوانده می شود. کتاب اصلی دین یهود و مسیحیت. بیش از دو میلیارد نسخه از آن تا کنون منتشر شده است. بیش از یک سوم این تعداد کتاب متعلق به نسخه ی کینگ جیمز کتاب مقدس، 1616 است. ترجمه های فارسی موجود در بازار، افست و از نظر کیفیت ترجمه قدیمی هستند. خود من نسخه ی 1895 چاپ لندن را چند ماهی داشتم، ترجمه اش یک شوخی بود. توصیه می کنم یکی از نسخه های انگلیسی را استفاده کنید. و ترجیحا سراغ نسخه های دانشگاهی بروید، نه نسخه های مذهبی. خود من نسخه ی انتشارات دانشگاه آکسفورد را دارم که به جز متن کامل عهد عتیق و عهد جدید، کتاب ها ضاله و همین طور حدود چهارصد صفحه توضیح و نقد هم در مورد کتاب مقدس دارد. این نسخه را می توان به بهای 11 پوند انگلیس خرید. البته از طریق آمازون 6 و 8 پوندی اش را هم می توان تهیه کرد. نسخه های مذهبی ارزان تر است، حدود شش دلار امریکا می توان یک نسخه ی خوب را خرید، مجانی اش هم در کشور های مسیحی قابل تهیه است

اوستا

کتاب مقدس زرتشتیان. گستره ی اولیه ایران، خاورمیانه. اکنون بین زرتشتیان خوانده شده و در بازار هم موجود است. اطلاعاتی دقیقی ندارم که کدام نسخه بهتر است

طلموت

یکی از اصلی ترین کتاب های یهودیان. ترجمه ی دکتر امیر فریدون گرکانی جدیداً تجدید چاپ شده و در بازار موجود است

Mahabharata

مهاباراتا یکی از مهم ترین کتاب های مقدس جنوب آسیا است. امروزه توسط مردم هند مورد استفاده قرار می گیرد. ترجمه ی فارسی اش موجود است، هر چند به سراغ نسخه ی انگلیسی بروید، مطمئن تر خواهد بود

به جز این ها کتاب های مقدس دیگری هم وجود دارد که شخص بر اساس سلیقه می تواند بخواند

کتاب های اسطوره ای

اسطوره ها فرهنگ یک ملت هستند. باید اسطوره ها را شناخت. لیست این کتاب ها بلند است، فردوسی از ایران. داستان های کینگ آرتور و دلاوران میزگرد از انگلستان. بیوولف از آلمان. خدایان المپ از یونان و روم. و غیره. باید این اسطوره ها را به صورت کلی شناخت. البته این بستگی به این موضوع دارد که بخواهیم چه تمدنی را مطالعه کنیم



ادامه دارد

سودارو
2006-08-28
هشت و یازده دقیقه ی شب