اتاقی از آن خود و ویرجینیا ولف
فکر می کنم یکی از مشکلات با کامپیوتر نوشتن این است که تا وقتی که کامپیوتر آماده شود و ورد باز شود و موسیقی مطلوبت را بگذاری زمان می گذرد و گذشت زمان وقتی شوق نوشتن داری یعنی از دست دادن کلمات
ادبیات از کجا می آید؟ مسلما از درون جامعه رشد می کند، پرورش می یابد، نفس می کشد و بروز می یابد و چند وقتی هست تا حلاجی شود و از بین صد ها اثر چند تایی می مانند و از بین صد ها اثر مانده، یکی دو تایی می شوند جهانی و آن وقت وارد خانه های من و شما که کتاب می خوانیم می شوند و درون مان پنجره ی جدید ی باز می کنند به دنیا ها، فضا ها، واقعیت ها، زیبایی ها و ... های جدید
ادبیات انگلیسی خواندن به من این امکان را داده که تقریبا در دو سال گذشته فقط از بین آثار بزرگ ادبی جهان انتخاب کنم و چون می توانم به زبان اصلی بخوانم – دل تون می سوزه؟ شعور داشته باشید و بروید زبان انگلیسی تان را، یا فرانسه تان را، یا اسپانیولی تان، یا هر زبان زنده و مهم دنیا را که می دانید قوی کنید و مثل آدم از کلمات لذت ببرید، که بتوانید از سر چشمه بنوشید نه همه اش به دنبال اینکه فلانی بهتر ترجمه کرده – می توانم نزدیک تر باشم به کتاب ها و به محتویات – چون تاریخ انگلستان را هم کمی می دانم، و امریکا را هم کمی – و کمی هم با فرهنگ کشور هایی که کتاب ها از آن ها می آیند آشنا هستم و همه ی این ها کمک می کنند کتابی را که دستم می گیرم تمام ذهنم مشغول ش شود و بهتر بفهمم چه می گوید
نام های برجسته ای در این سال ها از زیر دستم رد شده اند و کتاب ها ردیف منتظرند و نوبت شان خواهد رسید تا خوانده شوند
در میان تمام سبک ها و نوشته ها و کتاب ها، آثاری که در دهه ی 1920 نوشته شده اند جذاب ترین اند برایم، البته حدودی می گویم، 1920 اوج سبک مطلوب من است، در سال های بعد هم همیشه بوده است و قبل از آن هم بوده است، ولی در این سال ها است که به اوج می رسد: جریان سیال روح
Stream of Consciousness
جریان سیال روح با نویسنده های دوست داشتنی اش که مهم ترین شان جیمز جویس است از ایرلند و ویرجینیا ولف از انگلستان، اگر اشتباه نکنم، 1923 جیمز جویس مهم ترین کتاب قرن را منتشر می کند: یولیسس – اولیس می گوییم در فارسی؟ - و در 1925 ویرجینیا ولف خانوم دالووی، مهم ترین رمان ش، و به دنبال آن، در کمتر از دو سال به سوی فانوس دریایی را چاپ می کند
ویژگی ِ این کتاب ها، پیچیده بودن شان، سخت بود نشان، و برای اولین بار به طور کامل در خدمت ذهن انسان بود نشان است
این کتاب ها دوست داشتنی اند، دیوانه ات می کنند وقتی می خوانی شان – هنوز جرات شروع کردن یولیسس را نداشته ام، نگاه ش می کنم تقریبا هر روز توی قفسه ی کتاب ها و می ترسم شروع ش کنم، آخرین بار که چیزی از جویس خواندم، داستان نیمه بلند ِ مرده بود، که نفسم را بند آورد – خانوم دالووی فوق العاده است، هنوز باور نکرده ام خوانده ام ش، باید یک بار دیگر با دقت بخوانم تا درک کنم چه بود این کتاب، کتابی که خطوط ش به عمق روحم وارد می شد
در 1928 خانوم ولف یک کتاب نقد ادبی مهم، و شاید بشود گفت مهم ترین اثر نقد ادبی ش را منتشر می کند: اتاقی از آن خود
کتاب را گذاشته بودم یک وقتی بخوانم – متاسفانه نمی دانستم چیست– و توی اولویت هایم نبود تا اینکه اتفاقی در کتابخانه ی دوست دیدم یک کتاب جلد سفید ِ چاپ ِ انتشارات نیلوفر را: اتاقی از آن خود ترجمه ی صفورا نور بخش، ندیده بودم کسی بتواند ترجمه ای قابل تحمل از آثار خانوم ولف بتواند ارائه بدهد – بهترین شان را مجله ی هفت چاپ کرده است، از داستان علامتی بر دیوار و خاطرات ولف، که در حد ِ یک شوخی است – این کتاب را هم با همین ذهنیت برداشتم که فقط ببینم توانسته کاری بکند یا باز هم یک رویا است از چیزی که خانوم ولف نگاشته است
این بار ترجمه نفس می کشید
کتاب را یک هفته ای پیش شروع کردم – کسی هست که توانسته باشد یکی از آثار خانوم ولف را بخواند بدون اینکه کتاب را شونصد بار ببندد و خیره شود در فضا؟ - و تقریبا تا دیشب جز چند صفحه ای هیچ چیز نخوانده بودم و دیشب دیدم که باید تمام ش کنم تا پس ش بدهم و کتاب را که دستم گرفتم دیدم چیز دیگری نمی توانم بخوانم
اتاقی از آن خود
ویرجینیا وولف
ترجمه ی صفورا نوربخش
انتشارات نیلوفر
چاپ اول بهار 1383 – 2200نسخه – 1400 تومان – 160 صفحه
یکی از ویژگی های خاص کتاب های سبک جریان سیال روح این است که من خواننده وقتی شروع می کنم به خواندن خطوط با کتاب یکی می شوم، شروع می کنم به آشفته گشتن، شروع می کنم به پرسیدن، شروع می کنم به فکر کردن، عادی است برایم که یک کتاب از ویرجینیا ولف دستم بگیرم و یک دفعه به خودم بیایم خیره در خطوط ولی در فکر، هزار فکر مختلف، هزار سوال مختلف
. . .
جین آستن وقتی رمان غرور و تعصب را می نوشت نوشته هایش را از همه مخفی می کرد، مجبور بود در اتاق نشیمنی بنویسد که همه در آن رفت و آمد می کردند، چنان نوشتن برای زن منفور بود که حواسش بود هیچکس نفهمد او می نویسد. رمانی که نوشت یکی از جاودانه های ادبیات شد. ولف می پرسد که اگر جین آستن اتاقی از خودش داشت، برای خودش و درآمدی که ذهن ش را آزاد بگذارد و هی بین نوشتن مجبور نبود کاغذ هایش را مخفی کند، چه می نوشت؟
ولف در جوانی از زندگی خانواده ی پدر سالار رها شد، کار های جزئی و نیمه وقت می کرد، تا وقتی که عمه اش مرد و سالیانه 500 پوند برایش در آمد گذاشت، او از آن زمان توانست اتاقی برای خودش داشته باشد و در آمدی و توانست بنویسد. کتاب هایش جزو مهم ترین کتاب های قرن در انگلستان شدند. کتاب هایش جهانی شدند و هنوز کار دارد تا شناخته شود
او دارد از تجربیات ش می گوید
کتاب اتاقی از آن خود جدا از بعد نقد ادبی آن که حول محور زن و داستان می گردد، یک کتاب روشنگرانه برای حقوق زن است
کتاب بر اساس جامعه ی انگلستان و بر اساس تاریخ و ادب و هنر انگلستان، در فرم مقاله، به شکل یک کتاب و با سبک جریان سیال روح نوشته شده است
کتاب شروع می شود با خانوم ولف که می خواهد در یک کالج مخصوص خانوم ها در مورد زن و داستان سخنرانی کند، می روی به یکی از دانشگاه های – اگر اشتباه نکنم – کمبریج و محدودیت های خرد کننده ای که برای زنان هست، بر می گردی به کالج بانوان و مقایسه می کنی امکانات و باز هم محدودیت ها، بعد می روی به کتابخانه ی بریتانیا – در لندن – و نگاهی می کنید به کتاب هایی که مردان در مورد زنان نگاشته اند، بعد زن در تاریخ، و بعد هم اینکه چرا تا قرن هجدهم زن نویسنده نداریم، چرا در زمان شکسپیر ادب ی نوشته شده توسط خانوم ها نداریم – منظور آثار برجسته است - چرا ولف پیش بینی می کند صد سال دیگر طول بکشد تا به زن شاعر برسیم، شروع می کنیم به بررسی کتب نگاشته شده توسط خانوم های انگلیسی، تاکید می شود روی جین آستن و برونته ها و جورج الیوت و مقایسه می شوند با هم، بعد ادب عصر حاضر، طبق معمول کتاب های خانوم ولف یک اشاره ای هم به همجنسگرایی می شود و آخر سر هم ولف به شدت به یک بعدی نگری مخالفت می کند و می گوید باید به دنبال کسی مثل شکسپیر باشیم که مرد – زن را هر دو درون ش دارد
این تقریبا پیرنگ – پلات - کتاب بود
کتاب مهم است چون لمس ش می کنی وقتی می خوانی ش. مهم است چون هزار تا سوال در تو به وجود می آورد. مهم است چون برایت روشن می کند چرا جنبش زنان مهم است، چرا جنبش زنان لازم است، چرا باید به جنبش زنان توجه کرد، چرا باید برای جنبش زنان تلاش کرد
کتاب واقعی است. مثال هایش واقعی است. خطوط ش واقعی است. چرا کسی نتوانسته در مورد زنان ایران تا به حال کتابی این چنین بنویسد؟
نمی خواهم در مورد کتاب بیشتر بنویسم. کتاب را بخوانید. برای خواندن این کتاب و باز کردن ذهن تان فقط باید 1400 تومان بدهید، اگر به زبان انگلیسی آشنایی دارید یک سرچ بزنید و متن کتاب به صورت آن لاین بگیرید یا کتاب را بخرید، قویا توصیه می کنم، اگر در ذهن تان تا حالا کلماتی مثل آزادی، پیشرفت، زن و جنبش زنان و ... بوده است، این کتاب کمک می کند تا درک کنید دنیا را، تقریبا واجب است خواند ش برای تان
ترجمه اش هم خوب است، نمی گویم عالی، می گویم خوب است، من نمره ی بالای 50 می توانم به این ترجمه بدهم، این یعنی خوب برای پر کردن چند ساعت از وقت
سودارو
2005-09-15
موقع نوشتن این یادداشت دو بار نوشتن م قطع شد، یک بار برادرم از تهران رسید و بار دوم هم با خواهر زاده هایم سر از کوهستان پارک شادی در آوردم و سه ساعتی نبودم، امیدوارم زیاد تر از حد متن آشفته نباشد، توی این دو بار رفتن و آمدن تقریبا نصف متن یادم رفت، آن چه در ذهنم مانده بود را نوشتم
فکر می کنم یکی از مشکلات با کامپیوتر نوشتن این است که تا وقتی که کامپیوتر آماده شود و ورد باز شود و موسیقی مطلوبت را بگذاری زمان می گذرد و گذشت زمان وقتی شوق نوشتن داری یعنی از دست دادن کلمات
ادبیات از کجا می آید؟ مسلما از درون جامعه رشد می کند، پرورش می یابد، نفس می کشد و بروز می یابد و چند وقتی هست تا حلاجی شود و از بین صد ها اثر چند تایی می مانند و از بین صد ها اثر مانده، یکی دو تایی می شوند جهانی و آن وقت وارد خانه های من و شما که کتاب می خوانیم می شوند و درون مان پنجره ی جدید ی باز می کنند به دنیا ها، فضا ها، واقعیت ها، زیبایی ها و ... های جدید
ادبیات انگلیسی خواندن به من این امکان را داده که تقریبا در دو سال گذشته فقط از بین آثار بزرگ ادبی جهان انتخاب کنم و چون می توانم به زبان اصلی بخوانم – دل تون می سوزه؟ شعور داشته باشید و بروید زبان انگلیسی تان را، یا فرانسه تان را، یا اسپانیولی تان، یا هر زبان زنده و مهم دنیا را که می دانید قوی کنید و مثل آدم از کلمات لذت ببرید، که بتوانید از سر چشمه بنوشید نه همه اش به دنبال اینکه فلانی بهتر ترجمه کرده – می توانم نزدیک تر باشم به کتاب ها و به محتویات – چون تاریخ انگلستان را هم کمی می دانم، و امریکا را هم کمی – و کمی هم با فرهنگ کشور هایی که کتاب ها از آن ها می آیند آشنا هستم و همه ی این ها کمک می کنند کتابی را که دستم می گیرم تمام ذهنم مشغول ش شود و بهتر بفهمم چه می گوید
نام های برجسته ای در این سال ها از زیر دستم رد شده اند و کتاب ها ردیف منتظرند و نوبت شان خواهد رسید تا خوانده شوند
در میان تمام سبک ها و نوشته ها و کتاب ها، آثاری که در دهه ی 1920 نوشته شده اند جذاب ترین اند برایم، البته حدودی می گویم، 1920 اوج سبک مطلوب من است، در سال های بعد هم همیشه بوده است و قبل از آن هم بوده است، ولی در این سال ها است که به اوج می رسد: جریان سیال روح
Stream of Consciousness
جریان سیال روح با نویسنده های دوست داشتنی اش که مهم ترین شان جیمز جویس است از ایرلند و ویرجینیا ولف از انگلستان، اگر اشتباه نکنم، 1923 جیمز جویس مهم ترین کتاب قرن را منتشر می کند: یولیسس – اولیس می گوییم در فارسی؟ - و در 1925 ویرجینیا ولف خانوم دالووی، مهم ترین رمان ش، و به دنبال آن، در کمتر از دو سال به سوی فانوس دریایی را چاپ می کند
ویژگی ِ این کتاب ها، پیچیده بودن شان، سخت بود نشان، و برای اولین بار به طور کامل در خدمت ذهن انسان بود نشان است
این کتاب ها دوست داشتنی اند، دیوانه ات می کنند وقتی می خوانی شان – هنوز جرات شروع کردن یولیسس را نداشته ام، نگاه ش می کنم تقریبا هر روز توی قفسه ی کتاب ها و می ترسم شروع ش کنم، آخرین بار که چیزی از جویس خواندم، داستان نیمه بلند ِ مرده بود، که نفسم را بند آورد – خانوم دالووی فوق العاده است، هنوز باور نکرده ام خوانده ام ش، باید یک بار دیگر با دقت بخوانم تا درک کنم چه بود این کتاب، کتابی که خطوط ش به عمق روحم وارد می شد
در 1928 خانوم ولف یک کتاب نقد ادبی مهم، و شاید بشود گفت مهم ترین اثر نقد ادبی ش را منتشر می کند: اتاقی از آن خود
کتاب را گذاشته بودم یک وقتی بخوانم – متاسفانه نمی دانستم چیست– و توی اولویت هایم نبود تا اینکه اتفاقی در کتابخانه ی دوست دیدم یک کتاب جلد سفید ِ چاپ ِ انتشارات نیلوفر را: اتاقی از آن خود ترجمه ی صفورا نور بخش، ندیده بودم کسی بتواند ترجمه ای قابل تحمل از آثار خانوم ولف بتواند ارائه بدهد – بهترین شان را مجله ی هفت چاپ کرده است، از داستان علامتی بر دیوار و خاطرات ولف، که در حد ِ یک شوخی است – این کتاب را هم با همین ذهنیت برداشتم که فقط ببینم توانسته کاری بکند یا باز هم یک رویا است از چیزی که خانوم ولف نگاشته است
این بار ترجمه نفس می کشید
کتاب را یک هفته ای پیش شروع کردم – کسی هست که توانسته باشد یکی از آثار خانوم ولف را بخواند بدون اینکه کتاب را شونصد بار ببندد و خیره شود در فضا؟ - و تقریبا تا دیشب جز چند صفحه ای هیچ چیز نخوانده بودم و دیشب دیدم که باید تمام ش کنم تا پس ش بدهم و کتاب را که دستم گرفتم دیدم چیز دیگری نمی توانم بخوانم
اتاقی از آن خود
ویرجینیا وولف
ترجمه ی صفورا نوربخش
انتشارات نیلوفر
چاپ اول بهار 1383 – 2200نسخه – 1400 تومان – 160 صفحه
یکی از ویژگی های خاص کتاب های سبک جریان سیال روح این است که من خواننده وقتی شروع می کنم به خواندن خطوط با کتاب یکی می شوم، شروع می کنم به آشفته گشتن، شروع می کنم به پرسیدن، شروع می کنم به فکر کردن، عادی است برایم که یک کتاب از ویرجینیا ولف دستم بگیرم و یک دفعه به خودم بیایم خیره در خطوط ولی در فکر، هزار فکر مختلف، هزار سوال مختلف
. . .
جین آستن وقتی رمان غرور و تعصب را می نوشت نوشته هایش را از همه مخفی می کرد، مجبور بود در اتاق نشیمنی بنویسد که همه در آن رفت و آمد می کردند، چنان نوشتن برای زن منفور بود که حواسش بود هیچکس نفهمد او می نویسد. رمانی که نوشت یکی از جاودانه های ادبیات شد. ولف می پرسد که اگر جین آستن اتاقی از خودش داشت، برای خودش و درآمدی که ذهن ش را آزاد بگذارد و هی بین نوشتن مجبور نبود کاغذ هایش را مخفی کند، چه می نوشت؟
ولف در جوانی از زندگی خانواده ی پدر سالار رها شد، کار های جزئی و نیمه وقت می کرد، تا وقتی که عمه اش مرد و سالیانه 500 پوند برایش در آمد گذاشت، او از آن زمان توانست اتاقی برای خودش داشته باشد و در آمدی و توانست بنویسد. کتاب هایش جزو مهم ترین کتاب های قرن در انگلستان شدند. کتاب هایش جهانی شدند و هنوز کار دارد تا شناخته شود
او دارد از تجربیات ش می گوید
کتاب اتاقی از آن خود جدا از بعد نقد ادبی آن که حول محور زن و داستان می گردد، یک کتاب روشنگرانه برای حقوق زن است
کتاب بر اساس جامعه ی انگلستان و بر اساس تاریخ و ادب و هنر انگلستان، در فرم مقاله، به شکل یک کتاب و با سبک جریان سیال روح نوشته شده است
کتاب شروع می شود با خانوم ولف که می خواهد در یک کالج مخصوص خانوم ها در مورد زن و داستان سخنرانی کند، می روی به یکی از دانشگاه های – اگر اشتباه نکنم – کمبریج و محدودیت های خرد کننده ای که برای زنان هست، بر می گردی به کالج بانوان و مقایسه می کنی امکانات و باز هم محدودیت ها، بعد می روی به کتابخانه ی بریتانیا – در لندن – و نگاهی می کنید به کتاب هایی که مردان در مورد زنان نگاشته اند، بعد زن در تاریخ، و بعد هم اینکه چرا تا قرن هجدهم زن نویسنده نداریم، چرا در زمان شکسپیر ادب ی نوشته شده توسط خانوم ها نداریم – منظور آثار برجسته است - چرا ولف پیش بینی می کند صد سال دیگر طول بکشد تا به زن شاعر برسیم، شروع می کنیم به بررسی کتب نگاشته شده توسط خانوم های انگلیسی، تاکید می شود روی جین آستن و برونته ها و جورج الیوت و مقایسه می شوند با هم، بعد ادب عصر حاضر، طبق معمول کتاب های خانوم ولف یک اشاره ای هم به همجنسگرایی می شود و آخر سر هم ولف به شدت به یک بعدی نگری مخالفت می کند و می گوید باید به دنبال کسی مثل شکسپیر باشیم که مرد – زن را هر دو درون ش دارد
این تقریبا پیرنگ – پلات - کتاب بود
کتاب مهم است چون لمس ش می کنی وقتی می خوانی ش. مهم است چون هزار تا سوال در تو به وجود می آورد. مهم است چون برایت روشن می کند چرا جنبش زنان مهم است، چرا جنبش زنان لازم است، چرا باید به جنبش زنان توجه کرد، چرا باید برای جنبش زنان تلاش کرد
کتاب واقعی است. مثال هایش واقعی است. خطوط ش واقعی است. چرا کسی نتوانسته در مورد زنان ایران تا به حال کتابی این چنین بنویسد؟
نمی خواهم در مورد کتاب بیشتر بنویسم. کتاب را بخوانید. برای خواندن این کتاب و باز کردن ذهن تان فقط باید 1400 تومان بدهید، اگر به زبان انگلیسی آشنایی دارید یک سرچ بزنید و متن کتاب به صورت آن لاین بگیرید یا کتاب را بخرید، قویا توصیه می کنم، اگر در ذهن تان تا حالا کلماتی مثل آزادی، پیشرفت، زن و جنبش زنان و ... بوده است، این کتاب کمک می کند تا درک کنید دنیا را، تقریبا واجب است خواند ش برای تان
ترجمه اش هم خوب است، نمی گویم عالی، می گویم خوب است، من نمره ی بالای 50 می توانم به این ترجمه بدهم، این یعنی خوب برای پر کردن چند ساعت از وقت
سودارو
2005-09-15
موقع نوشتن این یادداشت دو بار نوشتن م قطع شد، یک بار برادرم از تهران رسید و بار دوم هم با خواهر زاده هایم سر از کوهستان پارک شادی در آوردم و سه ساعتی نبودم، امیدوارم زیاد تر از حد متن آشفته نباشد، توی این دو بار رفتن و آمدن تقریبا نصف متن یادم رفت، آن چه در ذهنم مانده بود را نوشتم
